واکنش‌ها و نتایج عملیات نظامی ترکیه در عفرین چه بوده است؟
به گزارش ندای ارومیه به نقل از آناج/ حمید قدسی آذر: همان‌گونه که انتظار می‌رفت، ترکیه عملیات نظامی به عفرین با نام عملیات «شاخه زیتون» را آغاز کرد. در آستانه این عملیات نظامی، «خلوصی آکار» رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه به همراه «هاکان فیدان» رئیس سازمان اطلاعات ترکیه به مسکو سفر کرده بودند تا بتوانند موافقت روسیه را جلب کنند اما هیچ بیانیه و توضیحاتی در خصوص این مذاکرات ارائه نشد. اما آنچه که مشخص است ترکیه توانسته است موافقت روسیه در خصوص استفاده از حریم هوایی عفرین برای حمله هوایی به این منطقه جلب کند و حملات هوایی به عفرین را آغاز کرده است، اما اینکه روسیه تا چه اندازه و تا چه زمانی به ترکیه در استفاده از حریم هوایی عفرین اجازه داده است و چه امتیازاتی از ترکیه طلب کرده است، مشخص نیست.
در خبرهای روزهای گذشته اشاره شده بود که جنگنده‌های ترکیه اجازه نفوذ ۱۷ و یا ۱۲ کیلومتری در شمال غرب سوریه را دارند اما عملیات اخیر ترکیه نشان داد که این جنگنده‌ها تا عمق زیادی در عفرین نفوذ کرده‌اند. عملیات زمینی ترکیه در عفرین نیز با قدرت زیادی آغاز شده است، به طوری که نیروهای ویژه ارتش ترکیه و کماندوهای ارتش با ورود به خاک سوریه به سمت عفرین حرکت کرده‌اند.
ترکیه در عرصه دیپلماسی نیز به بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی سوریه در مورد عملیات شاخه زیتون اطلاعات می‌دهد. «خلوصی آکار» رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه و «مولود چاوش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه با همتایان روسی و آمریکایی خود گفتگو کردند تا نبض آن‌ها را هم بگیرند. در عین حال در آنکارا سفرای ایران، روسیه و آمریکا به وزارت امور خارجه ترکیه فراخوانده شدند تا در جریان عملیات شاخه زیتون قرار بگیرند.
اولین واکنش از طرف وزارت خارجه روسیه آمد. وزارت خارجه روسیه با صدور بیانیه‌ای نسبت به عملیات ترکیه در عفرین اعلام کرد: «مسکو اخبار جنگ عفرین را با نگرانی دنبال می‌کند و تحولات را به دقت رصد می‌کند. ما از طرفین درگیری می‌خواهیم که خویشتن‌دار باشند». این بیانیه در نگاه اول یک بیانیه کلیشه‌ای به نظر می‌رسد اما دارای مشکل اساسی است، چرا که روسیه کشور ترکیه را با یک گروه شبه‌نظامی در یک کفه ترازو گذاشته و از طرفین می‌خواهد خویشتن‌دار باشند!
از طرف وزارت دفاع روسیه نیز بیانیه‌ای در خصوص عملیات شاخه زیتون صادر شد. وزارت دفاع روسیه در بیانیه خود تأکید کرده است: «تمامی گام‌های لازم برای تضمین امنیت و حفظ جان نیروهای روسیه در سوریه، با خارج کردن این نیروها از مناطقی جنگی در عفرین و استقرارشان در مناطق دیگر، برداشته شده است». خارج شدن و خارج نشدن نیروهای روسیه از عفرین در چند روز گذشته به محل بحث و جدل تبدیل شده بود. مسکو ابتدا خارج کردن نیروهایش از عفرین را تکذیب کرده بود اما اکنون این خبر را تأیید کرد.
ایران چه واکنشی به عملیات ترکیه در عفرین نشان داد؟ حسین جابری انصاری معاون وزیر امور خارجه ایران در اظهاراتی درباره عملیات ترکیه در عفرین سوریه اعلام کرد: «هرگونه عملیات زمینی در سوریه ممکن است کنگره گفتگوی ملی سوریه را در سوچی روسیه تحت تأثیر قرار دهد. هرگونه عملیات زمینی ممکن است به صورت مثبت یا منفی بر کنگره گفتگوی ملی سوریه تأثیرگذار باشد و امیدواریم کشورهای تضمین‌کننده آتش‌بس سوریه اقداماتی را برای جلوگیری از آن به عمل آورند».
این موضع ایران را نمی‌توان به عنوان موضع مخالفت با اقدام ترکیه قلمداد کرد، حتی این موضع می‌تواند از نظر ترکیه مثبت قلمداد شود. به عبارت دیگر عملیات ترکیه در عفرین، ایران را آزرده نکرده است.
یک اقدام بسیار مثبت نیز توسط «مولود چاوش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه انجام گرفت. وی اعلام کرد: «ما به‌صورت کتبی عملیات عفرین را به دولت سوریه اطلاع دادیم». هر چند وزارت خارجه سوریه اطلاع دادن آغاز عملیات توسط وزارت امور خارجه ترکیه به سوریه را تکذیب کرد اما هم‌چین اقداماتی که برای اولین بار پس از قطع روابط ترکیه و سوریه انجام می‌گیرد، می‌تواند اولین نتایج مثبت عملیات عفرین را رقم بزند که به احتمال زیاد اقدامات بزرگ‌تری در این راستا از طرف ترکیه انجام خواهد گرفت.
البته اولین نتیجه سیاسی عملیات عفرین به دست آمد: الکساندر لاورنتیف نماینده ویژه پوتین در امور سوریه و رئیس هیئت مذاکره کننده روسیه در روند آستانه، گفت: «کنفرانس گفت‌وگوی ملی سوریه در موعد مقرر خود یعنی ۳۰ ژانویه در سوچی برگزار می‌شود و روسیه با ایران و ترکیه درباره فهرست شرکت‌کنندگان در کنفرانس سوچی به توافق رسیده است». یعنی ترکیه صبر کرد و وقتی راه عملیات نظامی در عفرین را باز کرد، در مورد لیست شرکت‌کنندگان در کنفرانس سوچی به توافق رسید. اگر ترکیه از فرآیند صلح آستانه خارج می‌شد، منجر به عدم پیروزی روسیه در دیپلماسی بین‌المللی در مورد بحران سوریه می‌شد. آنچه مشخص است به درخواست‌های ترکیه جواب مثبت داده شده است. حالا باید منتظر باشیم تا ترکیه به سمت ایجاد رابطه و اتحاد با دولت سوریه قدم بردارد.
انتهای پیام/