برگزاری کمپین «آری» به رفراندوم بارزانی در تلآویو داغتر از اربیل!
ندای ارومیه – سه هفته دیگر رفراندوم «استقلال کُردستان» در شمال عراق برگزار خواهد شد. مسعود بارزانی بر برگزاری این رفراندوم پافشاری میکند و میگوید: «هرگز از برگزاری رفراندوم استقلال کردستان عقبنشینی نخواهم کرد».
کشورهای منطقه در جنبوجوش قرار دارند. تماسهای رسمی و غیررسمی بین ایران، عراق، ترکیه و روسیه روز به روز افزایش مییابد.
آمریکا انتظار اتحاد کشورهای منطقه را ندارد و در حالی که به بارزانی پیغام میفرستد که «به کار خود ادامه بده!»، تمام تلاش خود را انجام میدهد تا از شکلگیری یک اتحاد منطقهای در مقابل تشکیل اسرائیل دوم جلوگیری کند.
آمریکا فشارهای خود بر روی بغداد را نیز افزایش داده است و برای قانع کردن دولت عراق از سیاست «چماق و هویج» استفاده میکند. البته آمریکا مخالف برگزاری رفراندوم استقلال اقلیم کردستان در زمان فعلی است و در ظاهر خود را در کنار دولت بغداد نشان میدهد اما باید توجه کرد که آمریکا همواره از برگزاری رفراندوم بارزانی حمایت کرده و فقط خواستار تعویق زمان این رفراندوم است، علت آن هم این است که آمریکا از میزان هزینههایی که پس از رفراندوم بارزانی متوجه واشینگتن خواهد شد هراس دارد، یعنی وقوع یک جنگ قومی داخل عراق را در شرایط فعلی به نفع خود نمیداند، از طرف دیگر آمریکا تمرکز خود را روی کُردهای سوریه گذاشته است تا با آموزشهای نظامی و ارسال سلاحهای سنگین، شبهنظامیان کُرد یگانهای مدافع خلق (ی.پ.گ) را به شمال سوریه مسلط کند و آنها را به شرایط مطلوب پیشمرگههای اقلیم کردستان عراق برساند و در فرصت مناسب و با کمترین هزینه، دولت کُردستان (اسرائیل دوم) را از شمال عراق تا دریای مدیترانه تأسیس کند و در آینده ترکیه و حتی ایران را تجزیه و به این دولت ملحق کند.
اسرائیل پردهها را کنار زده و بهصورت آشکارا بازی میکند.
در حالی که در آمریکا نه در مورد استقلال کردستان بلکه در مورد زمان برگزاری رفراندوم بارزانی اختلافنظر وجود دارد، در اسرائیل همه مقامات، احزاب و آکادمیسنها به صورت متفقالقول خواستار برگزاری هر چه زودتر رفراندوم جدایی اقلیم کردستان از عراق هستند و حتی کمپینهای «آری» به رفراندوم در اسرائیل خیلی داغتر از اقلیم کردستان عراق برگزار میشود.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی در دیدار ۱۳ آگوست با یکی از اعضای جمهوریخواه کنگره آمریکا حمایت آشکار خود را از استقلال کردستان بارزانی اعلام کرد و گفت: «کُردها مردمان جسور و طرفدار غرب هستند و آنها ملتی هستند که ارزشهای ما را حفظ و گسترش میدهند».
کارشناسان مرکز مطالعات استراتژیک «بگین – سادات» اسرائیل در جدیدترین پژوهشهای منطقهای خود اعلام کردهاند: «اسرائیل به دولت مستقل کردستان احتیاج دارد».
«گیدون سار» از حزب لیکود اسرائیل که از وی به عنوان نخستوزیر سال ۲۰۱۹ رژیم صهیونیستی نام برده میشود در جدیدترین اظهارات خود در حساب توئیتر خود نوشته است: «از برگزاری رفراندوم استقلال کردستان عراق در ۲۵ سپتامبر حمایت میکنم».
«ادی کوهن» از آکادمیسنهای معروف اسرائیل که نتوانسته شوق و ذوق خود از تشکیل دولت کردستان در منطقه را پنهان کند، در آخرین سخنرانی خود گفته است: «به نمایندگی از دولت اسرائیل و از تلآویو به شما مردم کُرد ندا میدهم که پدران و اجداد شما برای این فرصت تاریخی به وجود آمده جان خود را فدا کردهاند! ای مردم کُرد! زمان استقلال فرا رسیده است! به این رفراندوم تاریخی “آری” بگویید! مردم و دولت اسرائیل تا آخر از شما حمایت خواهند کرد. زمان تشکیل دولت کُردستان فرا رسیده است!».
در این خصوص در دولت ترکیه و اطراف اردوغان دو طیف وجود دارد. طیف اول طرفدار استقلال کردستان عراق هستند و معتقدند که عراق دیر یا زود تجزیه خواهد شد و بهتر است که ترکیه با حمایت از بارزانی بتواند حداکثر امتیاز و بهرهبرداری اقتصادی از دولت بارزانی را داشته باشد. اما طیف دوم مخالف استقلال اقلیم کردستان هستند. آنها معتقد که بارزانی غیرقابل اعتماد و حتی افراطیتر از عبدالله اوجالان است و تا تحقق تشکیل دولت کردستان بزرگ که شامل قسمتی از خاک ترکیه، ایران و سوریه هم میشود از پای نخواهد نشست. آنها معتقدند تشکیل دولت کُردستان در شمال عراق زمینه تجزیه ترکیه را فراهم خواهد کرد و بدین ترتیب ترکیه دیر یا زود تجزیه خواهد شد.
نکتهای که در این خصوص قابل تأمل است این است که در حال حاضر طیف طرفدار استقلال کردستان عراق از نفوذ و قدرت بسیار بالایی در دولت ترکیه برخوردارند و حتی همین طیف دولت ترکیه را وادار کردند به عنوان اولین کشور، کردستان بارزانی را به رسمیت بشناسد و در سال ۲۰۱۳ علیرغم وجود حکومت مرکزی عراق یک قرارداد ۵۰ ساله نفتی با حکومت بارزانی منعقد کند.
به همین سبب است که واکنش رجب طیب اردوغان به رفراندوم بارزانی از نوع «ای بارزانی! …» نیست و بسیار ضعیف است و ژستهای اخیر سیاسی مقامات دولت ترکیه در مخالفت با رفراندوم بارزانی و همراهی با ایران با این هدف صورت گرفت که از کارت بارزانی برای همکاری با ایران برای برونرفت از بحران سوریه استفاده کنند و حداکثر امتیاز را از آمریکا و بارزانی در قبال استقلال کردستان عراق دریافت کنند.
*حمید قدسی آذر